Máy biến áp và biến tần là những thiết bị thông dụng trong lĩnh vực kỹ thuật, tự động hóa. Chúng được ứng dụng nhiều trong công nghiệp và nông nghiệp. Tuy nhiên, có nhiều người vẫn khá mơ hồ về hai dòng máy này. Vậy hãy cùng tìm hiểu chi tiết về máy biến áp và biến tần để biết cách phân biệt chúng.
1. Tìm hiểu về máy biến áp
Dưới đây là các thông tin liên quan đến máy biến áp mà bạn cần biết, tham khảo ngay!
Máy biến áp là gì?
Máy biến áp hay máy biến thế là một trong những thiết bị dùng nguyên lý cảm ứng điện từ, nhằm biến đổi hệ thống điện áp với tần số không đổi.
Máy biến áp lõi dầu (ngâm dầu)
Thành phần chính của máy gồm:
- Lõi thép (mạch từ): Nhiệm vụ dẫn từ thông, được chế tạo từ vật liệu dẫn tốt nhất và ghép thành mạch vòng khép kín, các lá thép mỏng mặt ngoài có sơn cách điện với bề dày 0.3 – 5mm. Lõi thép có 2 phần là Trụ và Gông.
- Dây quấn: Nhiệm vụ chính là nhận năng lượng và truyền năng lượng ra ngoài, thường được làm từ dây nhôm hoặc dây đồng với tiết diện tròn hoặc hình chữ thập có bọc cách điện. Chúng bao gồm hai loại là dây quấn sơ cấp và dây quấn thứ cấp có số vòng dây khác nhau, phụ trách những chức năng riêng biệt.
- Vỏ máy: Tùy theo từng loại biến áp, vỏ máy sẽ làm bằng những chất liệu khác nhau như thép, gỗ, nhựa hay tôn mỏng nhằm bảo vệ các bộ phận khác trong máy.
Lợi ích khi sử dụng máy biến áp
Máy biến áp đóng vai trò cực kỳ quan trọng và cần thiết nhằm giúp nguồn điện ổn định, các thiết bị hoạt động trơn tru, giảm chi phí bảo dưỡng, sửa chữa và tăng năng suất.
- Điện áp được điều chỉnh phù hợp, giảm từ cao xuống thấp hoặc ngược lại, sao cho phù hợp với nhu cầu sử dụng của thiết bị, giúp hệ thống mạng lưới điện hoạt động ổn định nhất.
- Tránh được các nguy hiểm cho người sử dụng như nổ cầu chì, chập điện…
- Hiệu điện thế được giảm đến mức phù hợp với các thiết bị, máy móc cùng nhu cầu sử dụng điện của doanh nghiệp.
- Sử dụng máy biến áp giúp công ty tiết kiệm được các khoản chi phí như sửa chữa, bảo dưỡng máy móc, giảm giá thành sản phẩm, nâng cao lợi thế cạnh tranh.
- Đảm bảo tuổi thọ của thiết bị điện.
- Năng suất và tiến độ làm việc trong doanh nghiệp tăng cao.
Phân loại máy biến áp (máy biến thế)
Hiện nay, có rất nhiều loại máy biến thế khác nhau, cụ thể:
- Phân theo cấu tạo: máy biến áp 1 pha và máy biến áp 3 pha.
- Phân theo chức năng: máy biến áp tăng áp và máy biến áp giảm áp.
- Phân theo công dụng: máy biến áp thí nghiệm, máy biến áp tự ngẫu, máy biến áp đo lường…
- Phân loại theo thông số kỹ thuật của từng máy.
- Phân theo cách thức cách điện: máy biến áp dầu, máy biến áp khô.
2. Tìm hiểu về máy biến tần
Để đưa ra so sánh chính xác nhất giữa máy biến áp và biến tần, tham khảo ngay các thông tin hữu ích sau về biến tần.
Một số loại biến tần thường gặp
Biến tần là gì?
Biến tần là thiết bị đổi dòng điện xoay chiều ở tần số này thành dòng điện xoay chiều ở tần số khác và có thể điều chỉnh được dễ dàng. Nói cách khác, biến tần giúp thay đổi dòng điện đặt lên cuộn dây bên trong động cơ, từ đó điều khiển tốc độ động cơ một các vô cấp, không cần dùng đến hộp số cơ khí. Cấu tạo của biến tần bao gồm:
- Bộ chỉnh lưu: Phần đầu tiên trong quá trình biến điện áp đầu vào thành điện áp đầu ra mong muốn cho động cơ là quá trình chỉnh lưu.
- Tuyến dẫn một chiều: Là giàn tụ điện lưu trữ điện áp một chiều đã được chỉnh lưu. Một tụ có thể chứa được một điện tích lớn, nhưng sắp xếp theo cấu hình tuyến dẫn một chiều làm tăng điện dung.
- Thiết bị IGBT: Trong biến tần, IGBT được bật và tắt theo trình tự tạo xung với các độ rộng khác nhau từ điện áp tuyến dẫn một chiều được trữ trong tụ điện.
- Bộ kháng điện xoay chiều (cuộn kháng AC): Là cuộn cảm hoặc cuộn dây, giúp lưu trữ năng lượng trong từ trường được tạo ra trong cuộn dây và chống thay đổi dòng điện.
- Bộ điện kháng một chiều (cuộn kháng DC): Giới hạn tốc độ thay đổi dòng tức thời trên tuyến dẫn một chiều, cho phép phát hiện các sự cố tiềm ẩn trước khi xảy ra hư hỏng và ngắt kết nối bộ truyền động ra.
- Điện trở hãm: Giúp xử lý lượng điện thừa khi động cơ tạo ra điện áp và điện áp này quay trở lại tuyến dẫn một chiều.
Lợi ích khi sử dụng máy biến tần
Với khả năng làm thay đổi tần số dòng điện và khả năng thay đổi tùy ý tốc độ của động cơ, biến tần mang lại những lợi ích như sau:
- Tiết kiệm điện năng: Biến tần tiết kiệm điện đến 20 – 30% so với hệ thống khởi động truyền thống.
- Bảo vệ động cơ dễ dàng: Do biến tần có thể tùy chỉnh để thay đổi tốc độ động cơ nên dòng khởi động sẽ không vượt quá 1.5 lần so với cách truyền thống.
- Giảm hao mòn thiết bị: Biến tần giúp khởi động từ thấp đến cao theo ý muốn, lúc này động cơ mang tải lớn sẽ không cần phải khởi động một cách đột ngột, tránh hư hỏng và tăng tuổi thọ.
- Nâng cao năng suất làm việc của máy móc: Nhờ biến tần, máy móc có thể hoạt động ổn định, trơn tru, ít hư hỏng không chỉ giúp giảm chi phí bảo trì, sửa chữa mà còn nâng cao năng suất làm việc.
Các loại biến tần phổ biến
Trên thị trường hiện nay, các loại biến tần phổ biến nhất gồm:
- Biến tần AC: Sử dụng một cách rộng rãi và được thiết kế để điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều AC.
- Biến tần DC: Giúp kiểm soát sự rẽ nhánh của các động cơ một chiều.
- Ngoài ra, biến tần còn được phân theo điện áp như biến tần 1 pha, 3 pha hay theo các ứng dụng đặc biệt như biến tần hòa lưới, biến tần thang máy, biến tần cầu trục…
Một số thương hiệu phổ biến có thể kể đến như : Biến tần INVT, ABB, Siemens, SCHNEIDER, DANFOSS, Yaskawa, Mitsubishi, FuJi, Panasonic, Hitachi, Toshiba…
Trên đây là các thông tin hữu ích giúp quý bạn hiểu rõ hơn về máy biến áp và biến tần. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp, vui lòng liên hệ ngay với chúng tôi để được hỗ trợ sớm nhất.